Ergenlik dönemi dediğimiz, “puberte dönemi” aslında çocukluktan erişkinliğe, gençliğe geçiş dönemidir.
Bu süreç, her ergen için aynı şekilde gelişmemektedir. Bu değişimi etkileyen birçok faktör vardır; sosyal çevre, coğrafik konum, kültürel, sosyo-ekonomik şartlar ve bireysel farklılıklar, vb. Bu faktörlerin çeşitliliği olsa da gelişimsel olarak ergenlik dönemine has, beklenen fiziksel, duygusal ve sosyal açıdan değişimler ergen ve ailesi için zorlayıcı olabilir ve ergenin gelişimsel olarak büyümesi ile birlikte yaşanan hayata bakış açısı, varoluşsal sancıları, kimlik arayışı, cinsiyet yetilerinin kazanılması, okul yaşantısının getirileri ve sınava hazırlık, vb. süreçler, aile yaşantısının gündemine oturabilir.
Ergenlik döneminde çoğunlukla bu sancılı süreci sağlıklı atlatabilmek için bir kuvvet, direnç gerekir.
Bu direnç, çoğu zaman ebeveynler ve varsa geniş aile ve okul çevresi ile çatışmalara dönüşebilir. Aslında bu süreçte ailesini ve tutumlarını sorgulayıcı ve eleştirel bir tutum sergileyebilen ergen; ebeveynlerinin kapsayıcılığına yani, anlayış, sabır ve sevgisine her zamankinden daha çok ihtiyacı vardır.
Yaşanılan çatışmaların bazıları genç (ergen) olabilmek için gerekli olabilir, bazıları ise gencin ve ailenin hayatının işlevselliğini veya ergenin okul hayatını olumsuz etkilemesine neden olabilir. Bu durumda deneyimli bir uzmandan psikolojik yardım desteği almak önemlidir. Bu yardım süreci ailenin evladına yeni gelişim dönemine adapte olmasına ve onu desteklemesi ayrıca diğer beklenen gelişim basamaklarını rahatça çıkması açısından çok faydalı olacaktır.
Ergen ve ailesi ile yapılacak ilk görüşme ve değerlendirme seanslarından sonra, ergen ile bireysel psikolojik danışma seanslarına devam edilecektir. Ergenlerle yaptığım psikolojik danışma seanslarımda, sistemik yaklaşımla bireysel psikoterapi, bilişsel davranışçı terapi ve kısa süreli çözüm odaklı terapi yöntemlerini kullanmaktayım. Ayrıca ergen ile yapılan görüşmelerde gizlilik çok önemlidir.
Bu gizlilik ilkesi hem terapist hem de ergen için geçerlidir.
Eğer ergenin hayatını ve sağlığını olumsuz etkileyecek riskli bir durum varsa, ergenin de bilgisi dahilinde, bu durum ailesi ile paylaşılır. Hedeflenen terapi sürecinin uzunluğu veya sıklığı geliş nedenine göre değişmekte ve bireysel psikoterapide terapötik etkinin oluşabilmesi için seanslara devam etmek çok önemlidir.
Ergenlikte karşılaşılabilecek sorunlar:
- Aile içi ve kuşaklararası çatışmalar ve ciddi tartışmalar
- Arkadaş ilişkilerinde yaşanılan problemler
- Duygusal problemler
- Cinsel sorunların aile ile paylaşılamaması
- Akran zorbalığı ve sanal zorbalık
- Kayıp ve yas süreci
- Davranışsal problemler (aşırı kaygı, öfke ile baş etmede zorlanma, vurma, yeme bozuklukları, aşırı mükemmeliyetçilik, vb.)
- Bilgisayar, internet bağımlığı
- Obsesif – Kompülsüf Bozukluk
- Aile işleyişinde Geçiş dönemi ile ilgili problemler (Anne-baba boşanması, okul değiştirme, yeni bir kardeşin gelişi vb.)
- Öğrenme ve dikkat problemleri
- Okul başarısında düşüş
- Okul reddi, okulu bırakma
- Sınav kaygısı
- Depresyon
- İçe kapanıklık, sosyal izolasyon
- Kardeş kıskançlığı ve kavgaları, vb.
